OBSESİF VE KOMPULSİF BOZUKLUK
OBSESİF VE KOMPULSİF BOZUKLUK
Obsesyonlar, kişinin zihinsel içeriğinde baskın olan, tekrarlayan düşünceler, inanışlar veya fikirlerdir. Çocuklar genellikle bunu bastırmaya, göz ardı etmeye veya etkisizleştirmeye çalışır. Kompulsiyonlar ise sıkıntıyı azaltma girişimli, belli kuralları takip eden, tekrarlı fiziksel (bazen zihinsel) davranışlardır. Obsesif ve kompulsif bozuklukta görülen belirtiler çocuktan çocuğa değişebilir. Obsesif ve kompulsif ritüelleri ise işlev bozukluğu yaratan, oldukça rahatsızlık verici ve sosyal izolasyona neden olacak biçimdedir. Fakat; çocuklar kendi davranışlarının mantıklı olup olmadığını sorgulayacak bir öngörüye sahip olmadığından bu noktada ebeveynlerin yaklaşımları oldukça önemlidir.
Belirtileri:
- Akıllarına gelen kötü düşünceleri sürekli bir biçimde yineleme
- Sayma, düzenleme, dokunma şeklinde tekrar eden davranışlarda bulunma
- Kir, mikrop veya çevresel toksinlerle ilgili endişe duyma
- Simetri, düzen ya da hatasızlık davranışında bulunma
- Aşırı Kontrol davranışında bulunma (kapı-kilit-ödevler)
- Kendisine ya da başkalarına zarar gelme/verme endişesi
- Ritüellerini tam doğru olana kadar tekrarlama, sıralı şekilde gerçekleştirdiği davranışlar bozulduğunda tekrar başa dönme (sessizce dua etme, belli kelimeleri tekrarlama, karmaşık giyinme)
- Evinden başka yerde tuvalete girmeme
- Günlük rutinlerini (kontrol, tekrarlayan davranışlar vb.) tamamlamak için saatlerini harcama
- Bulaşma korkusu nedeni ile defalarca ellerini yıkama
- Yatağa girmeden, belli sıra izleyen bazı kurallara uyma ( Giyinme, masal anlatımı, belli yerde yatma vb.)
- Çizgilere basmadan yürüme
Çocuklarımızda da takıntılar olabileceği, tedavi edilmesi gerektiği, tedavi edilmediği zaman sorunun büyüyebileceği unutulmamalıdır. Obsesif ve Kompulsif bozukluk olan çocuklarda yukarıda söz edilen belirtilerin hepsi bulunmayabilir. Bu süreç içerisinde bir uzmandan destek alınmalıdır.
Yukarıda yer alan bilgiler DSM-5 kriterlerine göre hazırlanmıştır.
Kaynakça: DSM-5